„გათხოვებიდან ორი წლის შემდეგ დაიწყო ძალადობა ჩემმა მეუღლემ.  ის ბავშვების თანდასწრებით  მაყენებდა  ფიზიკურ  შეურაცხყოფას და ამას  პრობლემად ვერ აღიქვამდა,“  – გვიყვება ა.გ., რომელიც 17 წლის ასაკში სიყვარულით გათხოვდა. ის ვერასდროს წარმოიდგენდა, რომ ოდესმე ძალადობის მსხვერპლი გახდებოდა. მისი თქმით, ქმარი, რომ მასზე ძალადობდა, ოჯახის წევრებმაც იცოდნენ და მეზობლებმაც, თუმცა „ოჯახის საქმეში“ არ ერეოდნენ.   ა.გ  კი იმდენად შეშინებული იყო  რომ ეგონა  ამ სიტუაციას თავს ვერასდროს დააღწევდა.  თუმცა  პოლიციას მორიგი ძალადობის შემდეგ შეატყობინა. ეს ნაბიჯი, მხოლოდ შეშინებული ბავშვების გამო გადადგა, – „როდესაც  ვხედავდი რა ემართებოდათ დასისხლიანებული დედის დანახვისას, მივხვდი, რომ ასე გაგრძელება აღარ შეიძლებოდა და  სამართალდამცავებს  შევატყობინე “, – ის ამ ნაბიჯს არც ნანობს, რადგან თვლის, რომ მოძალადე მამასთან ბავშვები არ უნდა იზრდებოდნენ, – „ვნანობ იმ მოთმინებას  და დროის უკან დაბრუნება რომ შემეძლოს, ბევრად უფრო მალე მოვაგვარებდი ამ პრობლემას,“ – ამბობს ის, და ყველა ძალადობის მსხვერპლს მოუწოდებს გამბედაობისკენ.   ოჯახში ძალადობა  ერთ-ერთი ყველაზე რთული, გავრცელებული და სპეციფიკური  პრობლემაა.  ის გულისხმობს ოჯახის ერთი წევრის მიერ მეორის კონსტიტუციური უფლებებისა და თავისუფლებების  დარღვევას ფიზიკური, ფსიქოლოგიური, ეკონომიკური, სექსუალური ძალადობით ან იძულებით.   ოჯახში ძალადობის თემა დიდი ხნის განმავლობაში, მრავალ ქვეყანაში და მათ შორის საქართველოშიც ითვლებოდა ტაბუდადებულ საკითხად, რომლის სააშკარაოზე გატანა ადამიანის პირად ცხოვრებაში ჩარევად განიხილებოდა.   ოფიციალური სტატისტიკა არ ასახავს ქვეყანაში არსებული მდგომარეობის რეალურ სურათს,  რადგან ჩვენს გარშემო ძალადობის უამრავი შემთხვევა ხდება, რომლის შესახებაც  არავინ ლაპარაკობს. ამის მიზეზი სხვადასხვაა: საკუთარი უფლებების შესახებ ინფორმაციის არქონა, მძიმე სოციალური მდგომარეობა, უნდობლობა სამართალდამცველების მიმართ, საზოგადოებაში არსებული სტიგმა და სხვ.   ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლა საქართველოს მთავრობისთვის და შინაგან საქმეთა სამინისტროსთვის ერთ-ერთი პრიორიტეტული საკითხია. სამინისტრო სხვა უწყებებთან საერთაშორისო და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან ერთად აქტიურად მუშაობს ოჯახში ძალადობის დაძლევაზე.   ამ მიზნით, 2006 წელს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „ოჯახში ძალადობის აღკვეთის,  ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“.  შსს წარმომადგენლები მონაწილეობას ღებულობენ ოჯახში ძალადობის აღკვეთის ღონისძიებათა განმახორციელებელი  საუწყებათაშორისო  საბჭოს  მუშაობაში,  რომელიც შეიმუშავებს და კოორდინაციას  უწევს ოჯახში ძალადობის სამოქმედო გეგმის განხორციელებას.   საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს სტატისტიკის მიხედვით, მხოლოდ, 2018 წლის მარტში ოჯახში ძალადობის რეგისტრირებული 432 შემთხვევა მოხდა. შსს აცხადებს, რომ მათგან 220 საქმე გახსნილია. აღნიშნული სტატისტიკა სისხლის სამართლის კოდექსის 126-ე პრიმა მუხლს მოიცავს, რომელიც ოჯახში ძალადობას გულისხმობს. წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ოჯახში ძალადობის რეგისტრირებული შემთხვევები რაოდენობრივად 336-ით და პროცენტულად 50.93%-ით გაიზარდა. სტატისტიკის მიხედვით, 2017 წლის მარტში შსს-მ ოჯახში ძალადობის 96 შემთხვევის შესახებ დაიწყო გამოძიება და მათგან 62 საქმე გახსნა.   შსს სამინისტროს მასშტაბით საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტი და საუბნო სამსახური აქტიურად არის ჩართული ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლაში.  ფაქტის ცნობის საფუძველზე შემთხვევის ადგილზე გადის შესაბამისი ეკიპაჟი. იმ ადგილებში, სადაც არ ვრცელდება საპატრულო პოლიციის სამოქმედო კვადრატი, გამოძახებაზე გადის უბნის ინსპექტორი. ძალადობის ფაქტის დაფიქსირებისას, პოლიციელი უფლებამოსილია, საჭიროების შემთხვევაში, მსხვერპლის უსაფრთხოების დაცვის და ძალადობის განმეორების თავიდან აცილების მიზნით გამოსცეს შემაკავებელი ორდერი.   2010 წლის ივლისში გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის გენერალურმა ასამბლეამ გაეროს ქალთა ორგანიზაცია (UN Women) – გაეროს სააგენტო დააფუძნა, რომლის დანიშნულება გენდერული თანასწორობისა და ქალთა შესაძლებლობების გაზრდის ხელშეწყობაა. გაეროს ქალთა ორგანიზაციის დაარსება გაეროს რეფორმების პროგრამის ნაწილი იყო, რითიც რესურსები და მანდატები უფრო მნიშვნელოვანი შედეგების მისაღწევად გაერთიანდა.  გაეროს ქალთა ორგანიზაციის ძირითადი ფუნქციებია:   სამთავრობათაშორისო უწყებებისთვის, მათ შორის ქალთა მდგომარეობის კომიტეტისთვის, პოლიტიკის, გლობალური სტანდარტებისა და ნორმების ჩამოყალიბებაში დახმარების გაწევა; წევრი სახელმწიფოების დახმარება აღნიშნული სტანდარტების განხორციელებაში, ასევე შესაფერისი ტექნიკური და ფინანსური დახმარების გაწევა და სამოქალაქო საზოგადოებაში ქმედითი პარტნიორობების ხელშეწყობა იმ ქვეყნებში, რომლებიც ამას ითხოვენ; გაეროს სისტემის ანგარიშვალდებულების უზრუნველყოფა გენდერული თანასწორობის სფეროში საკუთარ ვალდებულებებთან დაკავშირებით, მათ შორის მთელი სისტემის მასშტაბით მიღწეული წინსვლის რეგულარული მონიტორინგი. ორი დღის წინ, გაეროს ქალთა ორგანიზაციის საქართველოს ოფისის ინიციატივითა და თბილისის მერიის მხარდაჭერით, დედაქალაქის ანძა ქალთა მიმართ ძალადობის აღმოფხვრის საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით ნარინჯისფრად განათდა. მსოფლიოს ბევრი ქალაქის მსგავსად, გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ 16-დღიან კამპანიას თბილისიც შეუერთდება.   ოჯახური ძალადობა დღემდე ერთ-ერთ აქტუალურ თემად რჩება. სპეციალისტების თქმით, ამ კუთხით მნიშვნელოვანია საგანმანათლებლო ღონისძიებების დაგეგმვა და ცნობიერების ამაღლება მოსახლეობაში,  სამართალდამცავების მიმართ  ნდობა,  საკუთარი უფლებების კარგად ცოდნა და ოჯახში ძალადობის შესახებ ინფორმაციის ფლობის შემთხვევაში შეგიძლიათ დაკავშირება“  112 “– ში .   „112“– ერთიანი  საგანგებო ნომერი  24/7  საათის  განმავლობაში  სპეციალურად  დატრენინგებული  ოპერატორების  დახმარებით  პოლიცია  მოახდენს  დროულ  და ოპერატიულ  რეაგირებას  შესულ  ინფორმაციაზე. შეგახსენებთ, რომ ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთათვის საქართველოში არსებობს ხუთი თავშესაფარი, სადაც მათ შეუძლიათ ცხოვრების თავიდან დაწყება ძალადობის გარეშე.       ანა მშვილდაძე    

  სიძველისგან ფერდაკარგული, დაობებული  მუყაოს კედლები, ტალახიანი „ბილიკები“ მწერები და ნესტის სუნი  ეს “ოცნების ქალაქია“, რომელიც გიგისთვის მართლაც  საოცნებო ადგილია.   “სამი დედმამიშვილი მყავს, ჩვენ საკუთარი ჭერიც კი არ გვქონდა, როცა გავიგეთ ყოფილი სამხედრო ბაზის ტერიტორიაზე უსახლკარო ოჯახები სახლდებოდნენ, დავიძარით საოცნებო ადგილისთვის, 20 კვ მეტრი ფართი ავიღეთ და ვცხოვრობთ, მართლია ეს არ არის ცხოვრება, მაგრამ ჩვენ ჭერი გვაქვს, საკუთარი ჭერი,” – ამბობს გიგა „ოცნების ქალაქის“ ერთ-ერთი მკვიდრი.   ყოფილ სამხედრო ნაწილის ტერიტორიაზე გიგისნარი ათასობით ადამიანი ცხოვრობს – ეკომიგრანტები, მრავალშვილიანი ოჯახები, უსახლკარები და  სოციალურად დაუცველები. ისინი ბრძოლობენ სიცოცხლისთვის, აქ ბრძოლაა გადარჩენისთვის, რომელსაც ბევრი უძლებს ბევრიც კი ვერა,  9 წლის ლუკა გაუსაძლისი პირობების მსხვერპლი გახდა:   „ცხოვრებისთვის არასათანადო პირობებმა, სიბინძურემ, სიცივემ, გაჭირვებამ,  შეიწირა ჩემი შვილის სიცოცხლე,” – თვალცრემლიანი და ფერდაკარგული გვიყვება ინგა სანიკიძე (ლუკას დედა), თუმცა ის დარჩენილ 3 შვილთან ერთად არსებობისთვის  ბრძოლას აგრძელებს,   „ოცნების ქალაქი“ ბათუმის გარეუბანში სამ ლოკაციაზეა გაშენებული – ყოფილი 25-ე და 53-ე რუსული სამხედრო ბატალიონების ბაზებზე. უკანონოდ შეჭრილებს მთლიანობაში 25 ჰექტარი აქვთ დაკავებული, აქედან 20,4 ჰექტარი აჭარის ავტონომიის ქონებაა, 4,6 ჰექტარი კი ერთ-ერთ კერძო კომპანიის საკუთრება. 2012 წლის გვიანი შემოდგომა იდგა, როდესაც აქ მოსახლეების პირველი დიდი ნაკადი გამოჩდა – ქოხებში წვიმდა, ხოლო ირგვლივ იყო ტალახი, უწყლობა, სიბნელე და სიცივე. თუმცა, ამის მიუხედავად, დასახლებაში ყოველდღიურად იზრდებოდა ოჯახების რაოდენობა, რადგან მათ სჯეროდათ,  უკეთესი ცხოვრების.   გიგის ოცნებაა შეშა. ლუკას – წყალი, ნიკას – საჭმელი, გურანდას – სუფთა გარემო, მარიკას – მინდა ჩემს სახლში აღარ წვიმდეს. „ოცნების ქალაქში“ მცხოვრებ ბავშვების  ოცნებები განსხავებულია თანამედროვე ბავშვების ოცნებებისგან, ისინი არ ითხოვენ აიოფონს, ველოსიპედს და ფუფუნების საგნებს, მათი სურვილები, საარსებო მინიმუმია. ლოყებწითელა ათიოდე წლის ნიკოლოზის ნახატებმა ყველა „ოცნების ქალაქის“ მკვიდრის ოცნება ერთად შეაჯამა – ლამაზი სახლები, ყვავილებით მორთული, ირგვლივ მომღიმარი და ბედნიერი ადამიანები.   48 წლის ჯიმშერიც „ოცნების ქალაქის“ მკვიდრის, ის ოჯახთან ერთად ცხოვრობს და შეზღუდული შესაძლებლობის პირია და პენსიით, სოციალური დახმარებით და  გარევაჭრობით ირჩენს თავს. ზაფხულში საზამთროს ყიდის, რომ ზამთრის გასათბობად თანხა შეაგროვოს. თუმცა სხვები თავის გატანას თურქეთში მუშაობით ახერხებენ, სადაც ზაფხულობით ჩაის და თხილს კრეფენ, ხოლო ზამთრობით კერძო პირების სახლებს ალაგებენ ან ბავშებს და მოხუცებს უვლიან.   ძნელად თუ მოიძებნება ადამიანი, რომელსაც ბავშვობაში მუყაოს ყუთებისგან, ძველი პოლიეთილენის პარკებისგან, ფიცრებისა თუ ჯოხებისგან პატარა ქოხი არ შეუკოწიწებია და სახლობანა არ უთამაშია. თუ ეს ზოგიერთი ჩვენგანისთვის ბავშვობის ტკბილი მოგონებაა, არსებობენ ადამიანები, რომლებიც მსგავს ქოხმახებში რეალურად ცხოვრობენ და იმედგაცრუებულები შეჰყურებენ მომავალს, რომელიც ჯერ კიდევ ბუნდოვანია… – ესაა „ოცნების ქალაქის“ რეალობა. ლილიანა საითაძე  

ენერგიული, სიცოცხლით სავსე, მონდომებული – ასე ახასიათებს საზოგადოება სტუდენტს. ადამიანს, რომელიც ცდილობს დამოუკიდებელი ცხოვრების დაწყებას, რომელსაც აქვს შესაძლებლობა უნივერსიტეტში სწავლის პარალელურად, იმუშავოს და საკუთარი შემოსავლები ჰქონდეს, თუმცა მათი დასაქმება, დღეს, პრობლემური თემაა, რადგან ხშირად სამსახურის და სასწავლებლის გრაფიკს ვერ უთავსებენ.   ამის მიუხედავად, არსებობენ დამსაქმებლები, რომლისთვისაც სტუდენტის დასაქმება პრიორიტეტულია.   ზურა ნანობაშვილი „ლოპოსიას“ მფლობელია, რომელიც თბილისი მოლში მდებარეობს. მისთვის უმჯობესია საკუთარი მაღაზიის დახლთან სტუდენტი იდგეს, რადგან ფიქრობს, რომ ისინი  გამორჩეულნი არიან.   „ჩემთვის, როგორც დამსაქმებლისთვის სტუდენტთან თანამშრომლობა ძალიან მომგებიანია, რადგან ისინი უფრო ენერგიულები არიან, მეტი ენთუზიაზმით ეკიდებიან სამსახურს და მოტივაცია მაღალი აქვთ. მათ სჭირდებათ როგორც პრაქტიკული გამოცდილება საზოგადოებასთან ურთიერთობის, ასევე ფინანსური სიძლიერე. ამ ეტაპისთვის ვთანამშრომლობ სტუდენტთან, რომელსაც აქვს შესაძლებლობა მუშაობის პროცესში იქონიოს კონსპეექტები და ისწავლოს ან იკითხოს წიგნები. ვცდილობ ყველანაირად შევუწყო ხელი და ისეთი გრაფიკი ჰქონდეს, რომ უნივერსიტეტში ლექციების გაცდენა არ მოუწიოს,“ – ამბობს ზურა ნანობაშვილი.   განსხვავებული აზრი აქვს მარკეტის მფლობელს ნინო მორჩილაძეს, რომელიც ფიქრობს, რომ სტუდენტები პასუხისმგებლობით არ ეკიდებიან საქმეს და სჭირდებათ მხოლოდ ერთი ან ორთვიანი სამსახური, რაც დისკომფორტის შემქმნელია მისთვის.   “მქონია გამოცდილება სტუდენტებთან მუშაობის და საკმაოდ რთულია მათი ხელშეწყობა, ბევრჯერ მიცდენდნენ სამსახურს უნივერსიტეტის მომიზეზებით და ამით საქმე მიფუჭდებოდა,“ – განაცხადა ნინომ.   ანა ვაშაკიძე ილია ჭავჭავაძის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ინტერიერისა და ექსტერიერის დიზაინის ფაკულტეტზე სწავლობს. ისიც, ისევე როგორც სხვა სტუდენტები ფიქრობს, რომ იმისათვის, რომ დამოუკიდებლად ცხოვრება შეძლოს, აუცილებელია ფინანსური საკითხი მოგვარებული ჰქონდეს, ამიტომ მიიღო მონაწილეობა „ვენდის“ პროექტში, რაც სტუდენტების დასაქმებას გულისხმობს და დღეს იგი მათი თანამშრომელია.   “უნივერსიტეტის მერე ყოველთვის მრჩებოდა თავისუფალი დრო, ამიტომ გადავწყვიტე მემუშავა და ე.წ „ჯიბის ფული“ გამომემუშავებინა. ჩემს ფაკულტეტზე თეორიული მასალა არ არის სასწავლი, ამიტომ მარტივად ვათანხმებ უნივერსიტეტში სიარულსა და მუშაობას. ზოგჯერ მიწევს ლექციის გაცდენა სამსახურის გამო, თუმცა ეს არ ხდება სისტემატურად და ამიტომ პრობლემას არ წარმოადგენს,“ – აღნიშნა ანამ.   დასაქმების პრობლემა მწვავედ დგას ანი თხელიძისთვის, რომელიც უკვე რამდენიმე თვეა უშედეგოდ ეძებს სამსახურს, სადაც ხელს შეუწყობენ და სწავლაში ხელი არ შეეშლება. მისი თქმით, დამსაქმებლები ან დიდ გამოცდილებას ითხოვენ, ან არ აწყობთ დისკომფორტის შექმნა სტუდენტით, რომელსაც გრაფიკი უნდა შეუწყონ.   “მას შემდეგ, რაც სტუდენტი გავხდი უფრო მეტად გამიჩნდა იმის სურვილი, რომ ყველაფერში დამოუკიდებელი გავმხდარიყავი. მათ შორის ფინანსურადაც. ჩვენს ასაკში ყველას აქვს მოთხოვნები და ქვეყნაში არსებული მდგომარეობიდან გამომდინარე არც ისე ადვილია მათი დაკმაყოფილება. სტუნენტობის პირველივე წელს გადავწყვიტე მუშაობის დაწყება. უამრავი განცხადება ვნახე, სადაც სამწუხაროდ პირველ რიგში ითხოვენ მინიმუმ 1 წლიან გამოცდილებას, მიღება კი 18წლიდან იწყება. ვერ ვხვდები როგორ უნდა მქონდეს ამ ასაკში გამოცდილება თუ სამსახურში არავინ ამიყვანს. ერთ-ერთი მთავარი პრობელმაა ასევე სამუშაო გრაფიკი,  დამსაქმებლებს ძირითადად არ აქვთ მორგებული დრო სტუდენტებზე. გამოდის ან უნდა ვისწავლოთ ან უნდა ვიმუშაოთ. თუ არ ვისწავლით სამომავლო  წარმატების შანსები რადიკალურად შემცირდება. სწორედ, ამიტომ დროის სიმწირის გამო,  მირჩევნია ვისწავლო და მომავალი პროფესიით ვიმუშაო, ვიდრე  დაბალ ანაზღაურებადი და არაფრისმომცემი სამსახურით მომავალი გავიფუჭო.“   არსებობს სამსახურები, სადაც სტუდენტებს გრაფიკით ხელს უწყობენ, თუმცა ანაზღაურება იმდენად დაბალია, რომ ზოგჯერ ტრანსპორტის ფულსაც ვერ ფარავენ, ამიტომ დროის ფუჭად ხარჯვას, ახალგაზრდებს ურჩევნიათ ის დრო სწავლას მოახმარონ. ვიდრე იმუშავონ და დემოტივაცია განიცადონ იმის გამო, რომ ნაშრომი სათანადოდ არ უფასდებათ.   მკითხველს შევახსენებთ, რომ დასაქმების მსურველმა სტუდენტებმა შეუძლიათ ბედი სცადონ დასაქმების საიტ worknet.gov.ge-ზე.   ამ საიტის აუცილებლობა გამოიწვია იმან, რომ საქართველოში არ არსებობდა სამუშაოს მაძიებლებისათვის რეგიტრაციის ერთიანი სისტემა; არ არსებოდა დამსაქმებლების რეგისტრაციის ერთიანი სისტემა; არ არსებობდა თავისუფალი სამუშაო ადგილების რეგისტრაციის ერთიანი სისტემა; არსებობდა მონაცემების ცენტრალიზებულად შეგროვების, შენახვის დამუშავებისა და ანალიზის ერთიანი სისტემა; დამსაქმებლისა და ვაკანსიის რეგისტრაცია დაიწყო 2016 წლის მარტიდან. worknet.gov.ge ბევრი შესაძლებლობა აქვს, სამუშაოს მაძიებლებს ეძლევათ შესაძლებლობა განათავსოს  საკუთარი თავის შესახებ ინფორმაცია; ვაკანსიის პირობებში მოიძიოს დამსაქმებელმა; თვითონ მოიძიოს ვაკანსია და გაუგზავნოს მონაცემები დამსაქმებელს; თავად მიიღოს გადაწყვეტილება ინფორმაციის რა ნაწილი გახდეს საჯარო გარდა პერსონალური ინფორმაციისა; შექმნას და მართოს საკუთარი გვერდი; მოიძიონ სასურველი ადამიანურ რესურსი ქვეყნის მასშტაბით; ვაკანსიის პირობებში ავტომატურად დააკავშიროს სამუშაოს მაძიებელს; თავად მიიღოს გადაწყვეტილება ინფორმაციის რა ნაწილი გახდეს საჯარო; მიიღონ ინფორმაცია ქვეყანაში მიმდინარე ვაკანსიებისა და დასაქმების ხელშემწყობი პრორამების შესახებ ასევე, მოიპოვონ სტატისტიკური მონაცემები  ქვეყნის მასშტაბით სამუშაო ძალი მარიამ წივილაძე